قرآن، ساحل نجاتی است که توفان زدگانِ اقیانوس سرگشتگی را به سوی خود فرا می‏خواند و آرامشی پایدار به آنان ارزانی می‏دارد. نگاشته‏اند فرد تازه مسلمانی در مکه خدمت امام صادق علیه‏السلام رسید و عرض کرد: من زکریا پسر ابراهیم هستم که از دین مسیحیت دست کشیده‏ام و به اسلام گرویده‏ام. امام فرمود: از اسلام چه دیدی که به خاطر آن دست از مسیحیت کشیدی و مسلمان شدی؟ گفت: آیه‏ای در قرآن سبب هدایت من گردید که پروردگار در آن به پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله می‏فرماید: پیش از این تو نمی‏دانستی کتاب و ایمان چیست (از محتوای قرآن آگاه نبودی) ولی ما آن را نوری قرار دادیم که به وسیله آن هر کس از بندگان خویش را بخواهیم هدایت می‏کنیم. امام فرمود: «به راستی که خدا تو را هدایت کرده است»، آن گاه سه مرتبه درحق وی دعاکرد و فرمود: «پروردگارا! او را هدایت نمای».

قرآن، نردبان عروج به آسمان هاست ؛ آن سال که در روز رستاخیز، معیاری برای شهادت اعمال و میزانی برای بالا رفتن درجات بهشتیان به شمار می‏آید. روزی امام صادق علیه‏السلام از مردی پرسید: آیا دوست داری که در دنیا عمر طولانی داشته باشی؟ مرد پاسخ داد: آری. امام فرمود: برای چه دوست داری بیشتر در دنیا بمانی؟ پاسخ داد: برای تلاوت سوره توحید. امام اندکی سکوت کرد و سپس فرمود: «هر یک از دوستان ما بمیرد، در حالی که تلاوت قرآن را خوب نمی‏داند، در عالم قبر (دوزخ) به او خواهند آموخت تا درجه او به خاطر قرآن بالا رود؛ چرا که بهشت به اندازه آیات قرآن است و به او گفته می‏شود: بخوان و بالا برو. او نیز قرآن می‏خواند و بالا می‏رود و به درجات او افزوده می‏شود».

«ابوعمرو زاذان» از دوستان امام علی علیه‏السلام بود که قرآن را با لحنی دلنشین می‏خواندْ. روزی «سعد خفّاف» به او گفت: ای ابا عمرو! تو بسیار زیبا قرآن می‏خوانی، بگو این صوت زیبا را از که آموخته‏ای؟ ابو عمرو گفت: در جوانی به شعر خواندن علاقه زیادی داشتم. روزی امیر مؤمنان علیه‏السلام مرا در حالی که شعر می‏خواندم دید، فرمود: چرا این آواز خوش را در تلاوت قرآن به کار نمی‏بری؟ گفتم: مولای من! من کجا و تلاوت آیات نورانی قرآن کجا؟ به خدا سوگند از قرآن به جز آن چه در نماز می‏خوانم چیز دیگری بلد نیستم. امام فرمود: نزدیک‏تر بیا و در گوش من آهسته چیزی گفت که از آن سخن چیزی نفهمیدم. اما به خداوند سوگند که قدم از قدم برنداشته بودم که قرآن را با اِعراب کامل حفظ شدم و پس از آن، هرگز محتاج نشدم که درباره قرائت قرآن از کسی چیزی بپرسم.

جوانی از فرزندان امام موسی کاظم علیه‏السلام در بستر مرگ افتاده بود و به سختی به خود می‏پیچید. پای او را به سمت قبله کشیده بودند، ولی سختی جان کندن، او را عذاب می‏داد. امام به فرزند دیگرش قاسم فرمود: «برخیز و بر بالین برادرت سوره صافات را تلاوت کن». او شروع به خواندن سوره صافات کرد و وقتی به یازدهمین آیه رسید، جان از بدن جوان مفارقت کرد و از دنیا رفت. جوان را غسل و کفن نموده و به سوی منزلگاه ابدی‏اش بردند. در راه بازگشت فردی از امام کاظم علیه‏السلام پرسید: من شنیده‏ام که هر گاه فردی به حالت احتضار در می‏آید و در آستانه مرگ قرار می‏گیرد، بایستی سوره یاسین را بر بالین او بخوانند، اما شما دستور دادید که سوره صافات بخوانند؟! امام فرمود: «هرگاه این سوره بر بالین شخصی که در حال مرگ است خوانده شود، خداوند سختی جان کندن را از او برمی‏دارد و آسوده از دنیا می‏رود».

شبی کمیل بن زیاد، امیرمؤمنان علیه‏السلام را به سوی منزل ایشان همراهی می‏کرد. از کنار خانه‏ای گذشتند که از آن صدای تلاوت قرآن بلند بود. صوت او به اندازه‏ای دلنشین و زیبا بود که کمیل به حالش غبطه خورد و دردل خویش بر او آفرین گفت، ولی سخنی بر زبان نیاورد. امام متوجه حالت کمیل شد و بدون مقدمه و پرسشی به او فرمود: «ای کمیل! قرآن خواندن او تو را گول نزند؛ زیرا او اهل دوزخ است. چه بسیارند قرآن خوانانی که قرآن آن‏ها را لعنت می‏کند. به زودی آنچه را در مورد او گفتم بر تو آشکار خواهد شد». کمیل شگفت زده شد و به فکر فرو رفت.
مدتی از این ماجرا گذشت و این پرسش در ذهن کمیل باقی ماند تا این که خوارج بر ضد امیرمؤمنان علیه‏السلام دست به شورش زدند و در جنگ بسیاری از ایشان کشته شدند، در حالی که در بین آن‏ها حافظان قرآن نیز بودند. آتش جنگ که فرو نشست، امام علی علیه‏السلام ، کمیل را فراخواند و با شمشیرش، به سر یکی از کشتگان خوارج اشاره کرد و فرمود: «ای کمیل! این همان کسی است که در آن شب قرآن می‏خواند و تو بر حال خوش او و تلاوت زیبایش غبطه خوردی». کمیل که گویی به دریایی از ایمان به خدا و رهبر خویش دست یافته بود، دست رهبر فرزانه خویش را بوسید و از گفته خود استغفار کرد.

امامان، برترین هم نشینان و تفسیر کنندگان قرآن و معدن دانش الاهی می‏باشند. روزی مردی وارد مسجد پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله شد و از کسی درباره تفسیر «شاهد» و «مشهود» که در آیه سوم سوره بروج آمده سؤال کرد. یکی پاسخ داد: «آری، شاهد روز جمعه و مشهود روز عرفه است». از دیگری پرسید اما او پاسخ داد: «شاهد روز جمعه و مشهود روز عید قربان است». کودکی که در مسجد مشغول عبادت بود، توجه او را به خود جلب کرد. نزد او رفت و پرسش خود را نزد او نیز مطرح کرد. اما او پاسخی دگرگونه داد. او گفت: «شاهد رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله و مشهود روز قیامت است». مرد دلیل آن را پرسید. کودک پاسخ داد: «مگر در کلام خدا نخوانده‏ای که درباره فرستاده‏اش می‏فرماید: ای پیامبر! تو را گواه و بشارتگر و هشدار دهنده فرو فرستادیم» (احزاب: 45) و نیز مگر در قرآن نخوانده‏ای که پروردگار درباره قیامت می‏فرماید: آن روز، روزی است که مردم را برای آن گرد می‏آورند و روزی است که [جملگی در آن] حاضر می‏شوند. (هود: 103) مرد در شگفتی مانْد و از دیگران نام آن کودک را پرسید و پاسخ شنید: «او حسن بن علی بن ابی طالب علیه‏السلام است».

پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «برتری قرآن بر دیگر سخن‏ها، مانند برتری آفریدگار است بر آفریدگانش».
امام علی علیه‏السلام : «شکوفایی ایمان، تلاوت قرآن است».
پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «هر گاه یکی از شما خواست با خدای خویش سخن بگوید، قرآن بخواند».
پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «فرزندم! بر خواندن قرآن سستی مَوَرز که قرآن دل را زنده می‏کند و از پستی و زشتی و سرکشی باز می‏دارد».
پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «بر تو باد خواندن قرآن که قرائت آن کفاره گناهان و سپری بر آتش و امانی بر عذاب [خدا]ست».
امام علی علیه‏السلام : «هر کس بر تلاوت قرآن انس گیرد، از جدایی دوستان نمی‏هراسد».
پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «خدا در میان مردم اهلی دارد؛ آنان [هم نشینان قرآن] اهل خدا و برگزیدگان اویند».
پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «به راستی کسی که در قلبش چیزی از قرآن نیست، مانند خانه خراب می‏ماند».
پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «هر آیه از قرآن درجه‏ای در بهشت و چراغی در خانه هایتان است».
پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «رشک جز بر دو نفر[جایز] نیست؛ کسی که خدا قرآن را به او ارزانی داشته و او به [خواندن] آن در نیمه‏های شب و ساعات روز همت می‏ورزد، و مردی که خدا دارایی به او داده و او آن را در نیمه‏های شب و ساعات روز انفاق می‏کند».
پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «حافظ قرآن دارنده پرچم اسلام است؛ هر کس او را گرامی دارد، خدا او را گرامی داشته و هر کس او را توهین کند، پس نفرین خدا بر او باد».